Petero Buyoya (* 24.11.1949 - 17.12.2020), umukuru w'igihugu c'Uburundi (1987—1993 na 1996—2003). Muri Nzeri 1987, Buyoya yayoboye ihirikwa ry’ubutegetsi kuri Repubulika ya kabiri y’Uburundi, iyobowe na Jean-Baptiste Bagaza, maze yishyiraho nka perezida wa mbere wa Repubulika ya gatatu. Atangaza ko ubwisanzure gahunda na yasezeranye Ubutegetsi byari guteza umubano hagati Abahutu na abatutsi moko, ariko iyobowe ahanini Abatutsi gusa. Ibintu byateje imyigaragambyo y'Abahutu muri Kanama 1988 ihitana abantu bagera ku 20.000.

Pierre Buyoya

amakuru yihariye
Ivuka Ku ya 18 Ukuboza mu 1949  Rutovu, Rwanda-Burundi
Urupfu Ku ya 18 Ukuboza mu 2020 (afite imyaka 71)  Paris, Francia
Impamvu y'urupfu Kwica nkana     
Ubwenegihugu Burundi 
Imyanya
Perezida w'Uburundi (3)  
Mu biro3 Nzeri 1987 - Ku ya 10 Nyakanga 1993
Jean-Baptiste Bagaza - Melchior Ndadaye
ubuzima bufatika
Umwuga Umunyapolitiki 
Indimi Igifaransa  
Ibihembo
Guhindura Inkomoko - Guhindura  
AU High Representative for the Sahel (8592015631)

Nyuma y'imvururu n'ubwicanyi, Buyoya yashyizeho komisiyo ishinzwe uburyo bwo gukemura ibibazo by'ihohoterwa. Iyi komisiyo yashyizeho itegeko nshinga rishya Buyoya yemeje mu 1992 . Inyandiko-nshinga yateganyaga itegeko nshinga rya guverinoma hamwe na perezida n’inteko ishinga amategeko idafite amoko. Amatora ya mbere ya demokarasi yabaye muri Kamena 1993 kandi yatsinzwe na Hutu Melchior Ndadaye washyizeho guverinoma ishyize mu gaciro hagati y'Abahutu n'Abatutsi. Icyakora, ingabo zishe Ndadaye maze Uburundi bishyirwa mu ntambara y'abenegihugu. Abantu bagera ku 150.000 bahasize ubuzima naho abantu 700.000 bahunga igihugu. Kugerageza guhagarika amakimbirane mu mahoro, aho Sylvestre Ntibantunganyageragejemuri guverinoma ihuriweho, byatsinzwe.

Mu 25 Nyakanga ya 1996 Buyoya asubira imbaraga mu guhirika undi, deposing Ntibantunganya. Intambara y'abenegihugu yaje kuba nkeya ariko ikomeza. Umuryango mpuzamahanga wafatiye ibihano by’ubukungu kubera ihirikwa ry’ubutegetsi bwa Buyoya, ariko Buyoya yashyizeho guverinoma hamwe na Visi Perezida w’Abahutu, Domitien Ndayizeye , wafashaga gukemura amakimbirane. Nyuma y’amasezerano, Buyoya yatanze ubutegetsi mu 2003 , Visi Perezida Ndayizeye amusimbuza kuba Perezida ku ya 30 Mata.

Yapfuye ku ya 17 Ukuboza azize Covid-19.

AU High Representative for the Sahel (8592015631) (cropped)